Pisałam o insulinie na samym początku gdy zaczęłam prowadzić bloga. Czas na przypomnienie i nie bez powodu temat powraca. Insulina jest bowiem jednym z ważniejszych hormonów, który wpływa na wiele aspektów naszego zdrowia. 

Przykładowe menu o wysokiej zawartości węglowodanów może wyglądać tak:
śniadanie: owsianka, jogurt, suszone owoce
II śniadanie: kanapka z wędliną, owoc
obiad: ryz z warzywami
podwieczorek: kawałek ciasta, jogurt
kolacja: chleb, serek wiejski

Większość tego menu to węglowodany i nabiał, który w większości składa się z węglowodanów, a nie jak myślimy – białka . Takie posiłki mocno wpływają na wytwarzanie insuliny. Niezależnie od źródła, węglowodany są zawsze konwertowane w organizmie do postaci cząsteczki glukozy. Po spożyciu posiłku z obecnością węglowodanów trzustka musi wydzielić odpowiednią ilość insuliny (ponieważ wzrósł poziom glukozy we krwi). Im większy wzrost, tym więcej będzie potrzeba insuliny. Część glukozy trafia do mięśni i wątroby w celu uzupełnienia zapasu glikogenu. Gdy zapasy nie wymagają uzupełnienia nadmiar glukozy musi zostać zmagazynowany w postaci tkanki tłuszczowej. O tym już pisałam dokładniej wcześniej.

Co się dzieje z insuliną gdy poprzez naszą dietę utrzymujemy jej ilość na stale wysokim poziomie? Po pewnym czasie komórki naszego ciała stają się oporne na sygnały insuliny. To jakby ktoś ciągle pukał do drzwi, z początku pukanie jest wyraźne i słyszymy je idealnie, ale po pewnym czasie przestajemy je nawet zauważać, a sam dźwięk jest dużo słabszy. Analogicznie powstaje insulinooporność w komórkach, które używają glukozy jako źródła energii. Za wyjątkiem komórek mózgu, który nigdy nie staje się insulinooporny. W konsekwencji gdy komórki nie reagują na insulinę, trzustka musi zwiększyć jej produkcję, aby insulina mogła wciąż wykonać swoją pracę. Coraz więcej insuliny jest wydzielane do krwiobiegu. I tutaj zaczyna się poważny problem.

Przede wszystkim wysoki poziom insuliny powoduje szereg chorób (nazywanych dziś jako cywilizacyjne lub metaboliczne) i nie pozwala wykorzystać tłuszczu w celach energetycznych, ponieważ to zawsze glukoza zostaje wybierana jako preferowane źródło energii. O takich ludziach mówi się, że są spalaczami glukozy. Dodatkowo, ponieważ jesteśmy w stanie zmagazynować niewielką ilość glukozy, każdy jej nadmiar zostanie odłożony w postaci tkanki tłuszczowej. Dlatego obecność insuliny daje jasny przekaz do mózgu: jedzenie jest dostępne, mamy wystarczająco dużo energii w postaci glukozy i nie ma potrzeby ruszać zapasów kwasów tłuszczowych, ani spalać tłuszczu dietetycznego, więc nadmierną ilość trzeba zmagazynować.

Glukoza jest jednak szybko spalanym paliwem, dlatego po jakimś czasie od posiłku bogatego w węglowodany znów jesteśmy głodni. Niestety wciąż z powodu wysokiego poziomu insuliny we krwi nie możemy sięgnąć do zapasów energii z komórek tłuszczowych, więc doświadczamy nagłego i dużego napadu głodu lub pragniemy węglowodanów. Nasz organizm po prostu woła o czymś co będzie mógł szybko spalić.

Inslinooporność najczęściej w konsekwencji prowadzi do cukrzycy drugiego typu. Kobiety cierpiące na PCO również są często insulinooporne. Ale nie tylko, także osoby skarżące się na trądzik, artretyzm, wysoki poziom trójglicerydów, chroniczny stan zapalny, otyłość.

W celu sprawdzenia jak wydzielana jest insulina robi się krzywą insulinową oraz cukrową. Badanie polega na wypiciu płynnej glukozy, a następnie wykonuje się kilka pobrań krwi w odstępach godzinnych i określa poziom glukozy oraz insuliny (wzrost/spadek)

.
Objawami niespecyficznymi są:
– zmęczenie, senność (zwłaszcza po posiłku)
– spadki energii, drażliwość, problemy z koncentracją, uczucie jak po wypiciu alkoholu
– napady silnego głodu, słabnięcie bez posiłku co 2-3h
– wzrost wagi bez wyraźnego powodu
– wzrost poziomu trójglicerydów
– wysokie ciśnienie krwi
– ciągłe zachcianki na słodycze lub pieczywo

Najlepszym sposobem na uniknięcie insulinooporności jest odpowiednia dieta. Przede wszystkim skupienie się na produktach, które nie podnoszą gwałtownie poziomu insuliny. Eliminowane są wszystkie produkty przetworzone, zboża, warzywa strączkowe. Unikać należy również soków owocowych oraz owoców o wysokim IG w dużej ilość, ze względu na wysokie stężenie fruktozy.
Osoby, które walczą z insulinoopornością powinny też zmniejszyć ilość węglowodanów spożywanych dziennie. Nie jetem fanka ograniczania węglowodanów z naturalnych źródeł jak warzywa, ale czasami jest to pomocne. Warto tylko być pewnym, że naprawdę mamy insulinooporność.
Białko powinno być spożywane w umiarze, ponieważ jego nadmiar również powoduje wyrzut insuliny. Konieczne jest zwiększenie konsumpcji tłuszczy (zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego) aby przestawić mechanizmy ze spalania glukozy na spalanie tłuszczu. Ponadto korzystne jest ograniczenie kwasów tłuszczowych Omega6, które nasilają stan zapalny i zwiększenie konsumpcji Omega3.

W początkowym okresie eliminacja przetworzonych węglowodanów spowoduje zmniejszenie ich ilości ogólnie w diecie, co może objawiać się zmęczeniem, sennością, brakiem energii. Po ok 3-6 tygodniach adaptacja do spalania tłuszczu oraz odejścia od glukozy jako preferowanego źródła energii powinna zniwelować te objawy.

Należy pamiętać, że insulinooporność nie rozwija się z dnia na dzień. Czasami jest to kilkadziesiąt lat nieprawidłowej diety. Niemniej jednak coraz częściej młode osoby mają problemy z insuliną. Największym winowajca jest tutaj nowoczesne jedzenie, które składa się z gotowych produktów i jest bardzo dalekie od tego, co naprawdę jest jedzeniem. To wszystko zaburza sygnały, które nasz organizm powinien otrzymać w związku z jedzeniem i wydzielaniem odpowiednich hormonów.  Tak więc, jedzmy jedzenie, nie produkty 🙂

I jeszcze przyjemna prezentacja odnośnie insulinooporności 🙂