Nie unikniemy pewnych predyspozycji genetycznych jakie przekazujemy dalej, ale odpowiednia dieta i styl życia mogą optymalizować nasze DNA i ekspresję genów. Niemniej jednak epigenetyce trzeba pomóc i najlepiej zaczynając od siebie, zanim jeszcze podejmiesz decyzję o zajściu w ciążę.

Jeżeli zastanawiasz się co warto zrobić przed poczęciem potomka to pomyśl o sobie jak o inkubatorze, takim żywym oczywiście, co znacznie komplikuje sprawę. Aby inkubator działał poprawnie potrzebuje energii, odpowiednich części i to najlepiej wysokiej jakości. Nie może być zanieczyszczony czy pełen patogenicznych bakterii lub grzybów, ani nie może być narażony na szkodliwe czynniki fizyczne czy chemiczne.
I podobnie kobieta nie może mieć niedoborów składników odżywczych, infekcji bakteryjnych, wirusowych czy grzybicznych, jej organy muszą być sprawne, a stres zminimalizowany. W przeciwnym wypadku tworzymy idealną bazę do zaburzeń hormonalnych.

Ponieważ temat dość obszerny postaram się w punktach przedstawić najważniejsze kwestie dotyczące planowania ciąży.

1) Nie zachodź w ciążę po restrykcyjnej diecie
Niezależnie czy dieta była typowo redukcyjna, uboga w energię czy składniki odżywcze czy też może stosowałaś dietę eliminacyjną w celu pozbycia się symptomów chorobowych. Każde zmniejszenie podaży cennych wartości odżywczych wymaga ich uzupełnienia i warto dać sobie kilka miesięcy na taki proces regeneracji.

2) Jedz tłuszcz i miej tłuszcz
DHA, które gromadzi się w naszej kobiecej tkance tłuszczowej jest kluczowe dla rozwoju płodu. Niestety w naszej codziennej diecie często brak tłustych ryb. Kobiety unikające latami tłuszczu lub te przesadnie chude mogą mieć problem z zajściem i utrzymaniem ciąży.

3) Podnieś węgle
Niska podaż węglowodanów jest jedną z gorszych opcji dla kobiety, która planuje lub jest w ciąży. Glukoza jest zwłaszcza niezbędna dla prawidłowego tworzenia hormonów tarczycy, a w ciąży zapotrzebowanie na hormony tarczycy rośnie. Dodatkowo niektóre typy węglowodanów są prebiotykiem dla bakterii jelitowych, dzięki czemu bakterie mają się czym żywić. Brak glukozy wymusza konieczność zajścia glukoneogenezy, która wymaga interwencji wątroby i jest stresorem dla organizmu.

4) Unikajcie toksyn, Ty i partner
Tak naprawdę toksyny są bardziej szkodliwe dla spermy niż dla jajeczek, więc mężczyźni również muszą być czujni. Najbardziej szkodliwymi są: perfumy, pestycydy, BPA, patareny, odświeżacze powietrza, dezodoranty, farby, produkty używany w pralni chemicznej czy pochodne ropy naftowej. Pamiętaj, że niektóre metale ciężkie mogą przedostać się do łożyska.

5) Zadbaj o prawidłową florę jelit
Dziecko podczas porodu pierwszy raz ma styczność z obcą florą bakteryjną. Jeżeli poród odbywa się w naturalny sposób to otrzymuje ją od matki i będzie to jego baza na całe życie. Z tego powodu ważne aby matka przed ciążą pozbyła się problemów pokarmowych i zajęła się stanem swoich jelit (fermentowane produkty, probiotyki, prebiotyki).

6) Wyklucz typowe alergeny dietetyczne
W okresie przygotowań do ciąży zbędne są niepotrzebne aktywacje systemu odpornościowego. Takimi typowymi alergenami w diecie są: gluten, kukurydza, laktoza, soja i jajka. Te pierwsze 4 warto wyłączyć na zawsze z menu. Gluten będzie wpływał pro-zapalnie na stan jelit i może uruchamiać szereg problemów neurologicznych, soja jest fito-estrogenem, a nabiał zawiera szereg hormonów obcego ssaka. Kobiety, które mają wiele różnych nietolerancji mogą również posiadać przeciwciała przeciw spermie.

7) Unikaj alkoholu, kawy czy nikotyny
Jeżeli masz za sobą historię nadmiernego spożywania alkoholu lub palenia papierosów możesz potrzebować konkretnego detoksu, pozbyć się tych toksyn i odciążyć wątrobę. Niektóre badania wskazują, że spożywanie kofeiny nasila ryzyko poronienia.

8) Ustabilizuj poziom glukozy we krwi
Jeżeli chcesz uchronić swoje dziecko przed cukrzycą, nadciśnieniem lub otyłością zacznij od siebie. Jeżeli masz skoki glukozy we krwi lub insulinooporność zmiana diety i stylu życia jest koniecznością przed zajściem w ciążę.

9) Pomyśl o cynku
Cynk jest niezbędny dla prawidłowej pracy układu hormonalnego, zarówno damskiego jak i męskiego. Niestety ten samotny minerał nie ma łatwo, ponieważ rywalizuje o absorpcję z niemal wszystkimi innymi minerałami. Jeżeli do tego przyjmowałaś tabletki antykoncepcyjne lub leki stymulujące owulację z pewnością masz jego niedobory.

10) Utrzymaj progesteron
Gdy progesteron będzie na odpowiednim poziome, to również ciąża będzie utrzymana. Niestety kobiety w dzisiejszych czasach mają często niski poziom tego hormonu. Jeżeli masz PCOS, krótkie lub nieregularne cykle to prawdopodobnie brakuje Ci progesteronu, zwłaszcza jak Twoja dieta była uboga w magnez i witaminę B6, które są niezbędne do jego produkcji lub masz przewagę etsrogenową.

11) Śpij
Sen jest kluczowy dla produkcji wielu hormonów. Kobiety z niższym poziomem melatoniny mają krótszą fazę lutealną. Brak snu jest ogromnym stresorem dla organizmu wpływającym na produkcję hormonów stres, poziom glukozy we krwi i detoks organizmu.

12) Unikaj przetrenowania
Jeżeli codziennie przez godzinę fundujesz sobie stresor w postaci intensywnego wysiłku wysyłasz jasny komunikat organizmowi, że nie jesteś gotowa na posiadana potomstwa, bo właśnie walczysz o przetrwanie. Nikomu wtedy nie jest potrzebna zdolność reprodukcji.

13) Nie bój się wątróbki
Podroby są wciąż niedoceniany dobrem, którego wartość odżywcza jest idealna dla kobiety starającej się o dziecko. Nie tylko dlatego, że wątroba ma sporo żelaza, witaminy A, cynku czy witaminy B12, ale przede wszystkim ze względu na biodostępność tych substancji odżywczych.

14) Zbadaj tarczycę
Tarczyca jest ważna dla prawidłowego rozwoju płodu i utrzymania ciąży. Często ciąża stymuluje choroby tarczycy, w tym autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (Hashimoto) lub poporodowe zapalenie tarczycy.

15) Nie przyjmuj kwasu foliowego
Kwas foliowy jest syntetyczną formą folianu, który do przekształcenia potrzebuje grupy metylowej. Gdy wątroba pracuje słabiej lub podaż kwasu foliowego jest wysoka pozostaniesz z dużą ilością kwasu foliowego w krwiobiegu, który nie został zmetabolizowany, i który może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów. Suplement jak kupujesz powinien mieć w składzie folian (folate).

16) Przeprowadź detoks całego organizmu
Im starsze jesteśmy tym więcej toksyn akumulujemy, a biorąc pod uwagę, że decyzję o założeniu rodziny często odkładamy na później, warto pomyśleć o przed-ciążowym detoksie. Każda taka terapia musi być dobrana indywidualnie, bo każdy z nas ma inną zdolność detoksu i eliminacji. Najczęściej detoks obejmuje jelita, wątrobę i nerki.

17) Zredukuj stres lub podnieść odporność na stres
Stres jest numerem 1 gdy mowa o zmniejszeniu zdolności reprodukcyjnej. To może być stres dietetyczny, środowiskowy, emocjonalny, chemiczny czy fizyczny. Wiele stresorów możemy uniknąć, ale nie zawsze uda się pozbyć wszystkich. Co można to wzmocnić swoją odporność na stres poprzez odpowiednią suplementację i techniki relaksacyjne (akupunktura, ćwiczenia oddechowe, joga itd.) Posłuchaj mojego podcastu na temat stresu.

18) Unikaj przetworzonej żywności
W tą kategorię wpadają: konserwanty, sztuczne barwniki i aromaty, przetworzone węglowodany, cukier, tłuszcze trans i rafinowane tłuszcze roślinne.

19) Zwróć uwagę na partnera
Większość poronień jest tak naprawdę kwestią męską, wynikającą z kiepskiej jakości spermy. Nie trudno dziś o to: stres, niski poziom testosteronu, niskopoziomowy stan zapalny, nieprawidłowe proporcje Oemga3:Omega6, stres oksydacyjny czy nadwaga to typowe przyczyny męskiej niepłodności.

20) Daj sobie trochę czasu
Przygotowania do ciąży teoretycznie trwają już od okresu dojrzewania. Te świadome przygotowania warto zacząć około pół roku do roku przed planowaną ciążą. Jak z budową domu, im lepsze fundamenty zbudujesz, tym solidniejszy będzie budynek. Mając 20 lat pomyśl o tym już dziś 🙂