Nie planowałam kolejnego posta na temat trądziku, ale zainteresowanie tym tematem jest ogromne i widzę, że powoli wiele osób zaczyna rozumieć pewne mechanizmy….ale wciąż pewne kwestie wymagają wyjaśnienia lub doprecyzowania.
Klasyczne podejście do tematu mówi, że trądzik jest wynikiem nadmiernego wydzielania sebum na skutek zaburzenia hormonalnego, w szczególności nadmiaru androgenów. Następnie zatkane pory, bakterie i w konsekwencji stan zapalny.
Jakiś czas temu wiele badań wskazywało na insulinę jako głównego winowajcę trądziku. Nie jest to nieprawda, bo insulina jest ważnym graczem, ale wiemy już dziś na pewno, że to jelita i ich nieprawidłowa praca jest odpowiedzialna za wiele chorób skóry, w tym też trądzik. Dlatego zmiany w diecie nie zawsze będą wystarczające żeby wyleczyć i jelita i skórę.

Wiele badań przeprowadzono również w kierunku występowania trądzika w zależności od stylu życia. Epidemiologiczne badania praktycznie jednoznacznie potwierdziły brak występowania trądziku w krajach nierozwiniętych, co nie może być kwestią genów…nie mamy genu trądziku 🙂

Biorąc pod uwagę życie w kraju wysokorozwiniętym i czynniki jakie spotykamy w ciągu lat, takie jak:
– leki (zwłaszcza antybiotyki) uszkadzające jelita i zaburzające florę bakteryjną (są już badania potwierdzające, że jedna terapia antybiotykowa zmienia florę bakteryjną na zawsze, nie wiemy jeszcze tylko w jakim stopniu)
– zboża (tu szczególnie gluten i lektyny, zwłaszcza że nie przygotowujemy ich w odpowiedni sposób)
– cukier (zmienia florę bakteryjną, cukier jest pożywką dla patologicznych bakterii)
– przetworzone, pasteryzowane, oczyszczone produkty
– nadmiar higieny (używanie agresywnych mydeł, płynów do dezynfekcji, prania i innych środków pozbawia system odpornościowy prawidłowych bodźców do działania)
– cesarskie cięcie i gotowe formuły mleka (zdrowie jelit jest przekazywane z matki na dziecko podczas porodu, karmienia piersią)

Wiele doniesień mówi, że większość naszej odporności znajduje się w jelitach. Gdy na skutek czynników wypisanych powyżej nasza flora bakteryjna jest nieustannie narażona powstają pewne zaburzenia ich prawidłowej pracy. Może to być kwestia zmienionej flory bakteryjnej lub np. przeciekające jelito.Taki chroniczny proces doprowadza do systemowego stanu zapalnego organizmu, który powoduje stres oksydacyjny dla ciała. Wolne rodniki powodują uszkodzenie sebum – zawartość tlenu jest zmniejszona, co powoduje, że skóra jest bardziej podatna na działanie beztlenowych bakterii P.Acnes. A te bakterie, jak pewnie wiecie z własnych doświadczeń, szybko się namnażają. Podobny proces ma miejsce w okresie dojrzewania gdy nasz organizm nie radzi sobie ze zmianami hormonalnymi, które wtedy zachodzą. Dlatego nie każdy doświadcza trądziku. Spekuluje się, że gdy nadmiar sebum jest produkowany przez stymulację androgenów, niski poziom stanu zapalnego jelit daje o sobie znać w postaci np. trądziku.
Ponadto w jelitach produkowana jest substancja P, która jest neuropeptydem wpływającym na zdrowie i jelit i skóry. Zmieniona flora bakteryjna stymuluje jej wydzielanie i wpływa na produkcję sebum oraz jego kompozycję.

Każdy stres (1,2,3,4) organizmu wywołuje reakcje ze strony hormonów. Wzrost kortyzolu wydzielanego w czasie stresu przez nadnercza niesie za sobą wzrost insuliny. Spada wtedy IGFBP-3 – hormon który odpowiada za prawidłowe obumieranie komórek
skóry, co zapobiega blokowaniu porów. Podniesiony poziom insuliny
ponadto podnosi poziom innego hormonu odpowiadającego za prawidłowy stan
skóry, Jest to IGF-1, który stymuluje nadmierny rozrost komórek skóry i
nie pozwala IGFFBP-3 na w pełni spełniać swojej funkcji. Nadmiar IGF-1
pobudza do pracy też jajniki, które zaczynają produkować za duża ilość
androgenów, co z kolei jest przyczyną nadmiernego wydzielania sebum.
Jednak sama regulacja insuliny jak ma miejsce przy stosowaniu diety o niskim indeksie glikemicznym i bogatej w Omega3 nie zawsze daje całkowite wyleczenie, ponieważ nie wpływ ana pierwotną przyczynę trądziku.
Dodatkowo w stresie zanika wydzielanie kwasu żołądkowego co upośledza trawienie i zaburza wydzielanie np. enzymów. Powoduje to nie tylko problemy z przewodem pokarmowym, ale również zaburza prawidłowe przyswajanie wartości odżywczych z jedzenia. Gdy dojdzie już do cieknącego jelita nasz organizm jest bardzo podatny na nietolerancje pokarmowe.

Są pewne czynniki wskazujące na powiązanie trądzika ze stanem naszych wnętrzności takie jak: zaparcia, brzydki oddech, zgaga, niestrawność/małe wydzielanie kwasu żołądkowego, cieknące jelito, bóle brzucha. Kolejnym argumentem za korelacją jelita-skóra jest dziedziczność skłonności do trądziku, tak jak dziedziczymy zdrowie jelit.

Dlatego podstawowym zaleceniem w diecie leczniczej przy trądziku jest troska o prawidłową florę bakteryjną jelit i zdrową śluzówkę. W praktyce oznacza to dużo sfermentowanych produktów, rosołu i probiotyków oraz unikanie produktów uszkadzających jelita. Najbardziej restrykcyjne zalecenia wykluczają nawet owoce, sfermentowany nabiał, przyprawy i zioła, alkohol, orzechy i pestki oraz warzywa psiankowate. Ważne jest też unikanie stresu, odpowiednia ilość snu, nie stosowanie nadmiernej higieny czy też wspomaganie się suplementami. Ja bym jeszcze zwróciła uwagę na prawidłową pracę wątroby, która również odgrywa istotną rolę w stanie naszej skóry. Są oczywiście wyjątki i niektóre osoby, zwłaszcza te cierpiące na trądzik typowo hormonalny, będą zmuszone uporać się również z pierwotną przyczyną wywołującą nierównowagę hormonalną. Mówię tu głównie o kobietach, które mają też problemy z okresem. Niemniej jednak większość z nas powinna szukać przyczynny w jelitach. Mój trądzik był klasycznym przykładem opornego na wszelkie leczenie…pomagały tylko antybiotyki i na krótko, żadne leki hormonalne, obniżające insulinę czy tez witaminy i minerały nigdy nie przyniosły większej lub długotrwałej poprawy.

Badania jednoznacznie wskazują, że pacjenci z trądzikiem mają wyższy poziom systemowego stanu zapalnego niż ci bez oraz że redukcja objawów następuje poprzez uporządkowania zdrowia jelit. Poniżej kilka z nich:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3038963/#B9
http://www.naturalnews.com/031605_inflammation_acne.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11525176
http://archderm.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=479093
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20965806

Więcej o jelitach: